María Francés
María Francés | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Tutera, 1887ko otsailaren 2a |
Herrialdea | Nafarroa Garaia, Euskal Herria |
Heriotza | Bartzelona, 1987ko abenduaren 9a (100 urte) |
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | aktorea |
María Candelaria Francés García, María Francés izenaz ezagunagoa, (Tutera, Nafarroa, 1887ko otsailaren 2a - Bartzelona, 1987ko abenduaren 9a) nafar aktorea izan zen, zineman eta telebistan aritu zen.[1]
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Iruñean, Ursulina mojetan ikasi zuen. Aurreko mendearen amaieran hasi zen taulak zapaltzen, 16 urte zituela. Zarzuela-korista egin zuen debuta Madrilen eta gero Bilbon, baina laster argi utzi zuen ez zela konformatuko mordoarena izanda: "Beti paper txikiak eskatzen nituen eta eman egiten zizkidaten. Baina bigarren aktore izan nintzen Carmen Cobeñarekin, Jaime de Armiñánen zuzendariaren amonarekin".[1]
Bilboko Arriaga Antzokiko gerentea izango zenarekin ezkondu zen. Sei seme-alaba izan zituen eta bolada batez eszenatokietatik kanpo egon zen.[1] 1930eko hamarkadan Amerikara emigratu zuen Santiago Artigas.1 antzerki-konpainiarekin.Espainiako Gerra Zibila amaitu ondoren, zineman jardun zuen, eta José Antonio Nieves Conderen Surcosen eta Antonio Mompleten Iparraldeko Haizean egindako interpretazioak egin zituen. Ohorezko aipamena lortu zuen Donostiako Zinemaldiko I. Nazioarteko Jaialdian.[2]
1960ko hamarkadan, antzerki-lana ere egin zuen Estudio 1en. Antzerkia zuen gustukoen. Nobeletan eta telebistako serie batzuetan ere lan egin zuen, Las cuatro caras de Eva (1972) edo Curro Jiménez (1977), esaterako.
1973an, Xan Das Bolas aktorearekin batera, Ikuskizunaren Sindikatu Nazionalak bere karrera zinematografikoari emandako ohorezko saria lortu zuen,[3] eszenatokietatik behin betiko erretiratuz lau urte geroago, 1977an.
85 urte zituela erretiratu zen, Madrilen La decente lana egin ondoren. Erretiratzean, lasai bizi izan zen eta bere bizioarekin jarraitu zuen. Kafezalea zen eta edozein ordutan hartzen zuen. Kafetegi batean eseri eta jendea pasatzen ikustea gustatzen zitzaion. Dotore jaztea gustatzen zitzaion, eta hauxe esaten zuen: "Arropak ez du edertasuna ematen, baina lagundu egiten du".[1]
Sariak eta aintzatespenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1954an Viento del norte lanarekin Ohorezko aipamena lortu zuen Donostiako Nazioarteko Zinemaldiko Jaialdian.[2]
- 1973an, Xan Das Bolas aktorearekin batera, Ikuskizunaren Sindikatu Nazionalak bere karrera zinematografikoari emandako ohorezko saria lortu zuen,[3]
Filmografia osoa[4]
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Hombres sin honor (1944)
- Aquel viejo molino (1946)
- Angustia (1947)
- El ángel gris (1947)
- La familia Vila (1950)
- La fuente enterrada (1950)
- La corona negra (1951)
- Surcos (1951)
- El tirano de Toledo (1952)
- Persecución en Madrid (1952)
- Sor Intrépida (1952)
- Así es Madrid (1953)
- Como la tierra (1953)
- Pasaporte para un ángel (1953)
- Vuelo 971 (1953)
- El rey de la carretera (1954)
- Viento del norte (1954)
- Juicio final (1955)
- Orgullo (1955)
- El frente infinito (1956)
- El genio alegre (1956)
- La Cenicienta y Ernesto (1957)
- Madrugada (1957)
- Hombres sin honor (1944)
- Aquel viejo molino (1946)
- Angustia (1947)
- El ángel gris (1947)
- La familia Vila (1950)
- La fuente enterrada (1950)
- La corona negra (1951)
- Surcos (1951)
- El tirano de Toledo (1952)
- Persecución en Madrid (1952)
- Sor Intrépida (1952)
- Así es Madrid (1953)
- Como la tierra (1953)
- Pasaporte para un ángel (1953)
- Vuelo 971 (1953)
- El rey de la carretera (1954)
- Viento del norte (1954)
- Juicio final (1955)
- Orgullo (1955)
- El frente infinito (1956)
- El genio alegre (1956)
- La Cenicienta y Ernesto (1957)
- Madrugada (1957)
- Muchachas en vacaciones (1957)
- Un indiano en Moratilla (1957)
- Historias de Madrid (1958)
- El Niño de las Monjas (1958)
- La violetera (1958)
- La rana verde (1960)
- Mentirosa (1961)
- Plácido (1961)
- Regresa un desconocido (1961)
- Sendas cruzadas (1961)
- Al otro lado de la ciudad (1962)
- ¿Pena de muerte? (1962)
- La mano de un hombre muerto (1962)
- A tiro limpio (1963)
- Senda torcida (1963)
- El señor de La Salle (1964)
- Platero y yo (1964)
- La mujer de otro (1967)
- Los cuatro budas de Kriminal (1967)
- Flor de santidad (1973)
- Un casto varón español (1973)
- Los viajes escolares (1974)
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ a b c d (Gaztelaniaz) Fancelli, Agustí. (1987-02-08). «María Francés» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2022-02-02).
- ↑ a b «Festival de San Sebastián» sansebastianfestival (Noiz kontsultatua: 2022-02-02).
- ↑ a b «National Syndicate of Spectacle, Spain (1973)» IMDb (Noiz kontsultatua: 2022-02-02).
- ↑ (Gaztelaniaz) SensaCine. «Filmografía María Francés» SensaCine.com (Noiz kontsultatua: 2022-02-02).